Eίναι σήμερα ο 9ος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου στον κόσμο.
Η Πορτογαλία έχει τη δυναμική να γίνει η τρίτη χώρα παραγωγής ελαιολάδου τα επόμενα 10 χρόνια αναφέρει σχετική μελέτη που παρουσιάστηκε στη Λισσαβώνα τον Ιανουάριο του 2020. Οι ελαιώνες της έχουν υποστεί βαθιές μεταβολές τα τελευταία 20 χρόνια, από ένα παραδοσιακό και μη ανταγωνιστικό σύστημα σε ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό. Η συνολική έκταση με ελαιώνες είναι 352 000 εκτάρια, με το 6% από αυτούς να είναι βιολογικοί.
Κέντρο της ελαιοκομίας είναι το Alentejo, που αν και καταλαμβάνει περίπου το ένα τέταρτο της έκτασης της χώρας, παράγει λίγο περισσότερο από τα τρία τέταρτα του συνόλου της παραγωγής ελαιολάδου της Πορτογαλίας. Το 1999, το 98% των ελαιώνων στο Alentejo ήταν παραδοσιακοί. Η πυκνότητα των ελαιοδέντρων ήταν μικρότερη από 10 φυτά το στρέμμα, ήταν ξηρικοί και η συγκομιδή γινόταν με τα χέρια. Η ετήσια παραγωγή ελαιολάδου στην επαρχία αυξήθηκε πάνω από 1000% τα τελευταία 20 χρόνια, από 8.500 τόνους το 1999 σε 97.000 τόνους το 2017 και τους 140.000 το 2019/20, όπως αναφέρει η Mariana Matos, γενική γραμματέας του Οργανισμού Ελαιολάδου της Πορτογαλίας (Casa do Azeite).
Η κατασκευή του φράγματος Alqueva το 2002, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, είναι ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν στη ‘έκρηξη’ της εγκατάστασης ελαιώνων στην περιοχή. Οι Ισπανοί κυρίως ήταν αυτοί που επένδυσαν αρχικά στην περιοχή αγοράζοντας τεράστιες εκτάσεις και εγκαθιστώντας υπερ-εντατικές φυτείες με πάνω από 120 φυτά ανά στρέμμα με πλήρη μηχανοποίηση. Στη συνέχεια η επέκταση του αρδευτικού έργου στην Alqueva και η απόκτηση εμπειρίας αύξησαν τις επενδύσεις σε ελαιώνες από τους ντόπιους επιχειρηματίες.
Ένας άλλος παράγοντας που συνέβαλε σημαντικά στην αλματώδη πρόοδο ήταν ο εκσυγχρονισμός των ελαιοτριβείων της χώρας. Καθώς η παραγωγή του ελαιολάδου συνέχιζε να αυξάνεται, ο αριθμός των ελαιοτριβείων στην Πορτογαλία μειώθηκε σημαντικά. Τα μικρά παραδοσιακά ελαιουργεία αντικαταστάθηκαν γρήγορα από μεγαλύτερες και υπερσύγχρονες μονάδες, με πιστοποίηση όσον αφορά την ποιότητα και ασφάλεια. Αυτό επέτρεψε στην Πορτογαλία να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου.
Η Πορτογαλία είναι σήμερα ο 9ος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου στον κόσμο. Ο στόχος για την 3η θέση στην παγκόσμια παραγωγή μάλλον δεν είναι εφικτός μέχρι το 2030, λόγω Τυνησίας και Τουρκίας. Οι ανταγωνιστές μας έχουν σχέδιο. Εμείς τι κάνουμε;
Κ. Χαρτζουλάκης