Ρεπορτάζ: Κέλλυ Δημητρούλια
Ελαιοτριβείο της Μεσσηνίας βρίσκεται ανάμεσα στα διακεκριμένα αρχιτεκτονικά δημιουργήματα της χώρας, καθώς απέσπασε μία από τις σημαντικές διακρίσεις του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής για το 2017.
Πρόκειται για το έργο «Ελαιουργείο στην Πύλο Μεσσηνίας» της εταιρείας Agropoly στο χωριό Παπούλια, που εκπόνησε το αρχιτεκτονικό γραφείο «Δημήτρης Θωμόπουλος και Συνεργάτες» με έδρα την Αθήνα.
Το ελαιοτριβείο, το οποίο έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του προ τριετίας, σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε πάνω στο δίπτυχο λειτουργικότητας και προσαρμογής στον τόπο, σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Θωμόπουλο.
Αναφερόμενος ο ίδιος στη διάκριση που απέσπασε το συγκεκριμένο βιομηχανικό κτήριο, επισημαίνει πως είναι ιδιαίτερα σημαντική. Στον διαγωνισμό, εξηγεί, υποβλήθηκαν 180 έργα και στις 3 κατηγορίες (Κατοικία, Ανακαινίσεις – Αποκαταστάσεις, Δημόσια Κτήρια). Συνολικά διακρίθηκαν 15 έργα και το συγκεκριμένο περιλαμβάνεται μεταξύ των 6 που ξεχώρισαν στην κατηγορία των Δημοσίων Κτηρίων. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη των μελών της επιτροπής στα κτήρια και θα ακολουθήσει έκθεση, ημερίδα για την παρουσίαση των διακεκριμένων έργων και η έκδοση ειδικού καταλόγου.
Για το συγκεκριμένο κτήριο ο κ. Θωμόπουλος εξηγεί πως η ιδιαιτερότητά του είναι ότι σε αντίθεση με την πλειοψηφία των βιομηχανικών κτηρίων ανά την επικράτεια σε περιοχές μη αστικές, δόθηκε έμφαση στο σχεδιασμό του, χωρίς ουσιαστικά να επιβαρυνθεί ο προϋπολογισμός του. Με τη συνεργασία των ιδιοκτητών, σχεδιάστηκε «ένα κτήριο που αναδεικνύει τον τόπο και φυσικά αναδεικνύεται το κτήριο από τον τόπο, ενώ παράλληλα είναι κατασκευασμένο για τις συγκεκριμένες επιχειρηματικές ανάγκες, γι’ αυτόν τον τόπο». Το αποτέλεσμα, εκτιμά, έχει αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία, καθώς πρόκειται για πρότυπη βιομηχανία σε αυτόν τον τομέα και φυσικά επισκέψιμη από ντόπιους και τουρίστες.
Αξίζει να αναφερθεί ένα μέρος της περιγραφής του έργου από τους ίδιους τους αρχιτέκτονες: «Το οικόπεδο της μελέτης βρίσκεται σε μια ημιορεινή αγροτική έκταση της Πύλου, περιτριγυρισμένο από ελαιώνες και αμπελώνες. Ζητούμενο πρόγραμμα από τους εργοδότες υπήρξε ο σχεδιασμός ενός κτηρίου που θα στεγάσει τις ανάγκες μιας σύγχρονης μονάδας παραγωγής, επεξεργασίας και τυποποίησης ελαιολάδου και μιας αντίστοιχης μονάδας βρώσιμης ελιάς. Βασική παράμετρος υπήρξε το κτήριο να μπορεί να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και με περιορισμένο οικονομικό κόστος. Η κεντρική ιδέα του κτηρίου έρχεται να ερμηνεύσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τοπίου. Ενα τεθλασμένο στέγαστρο στο χρώμα των φύλλων της ελιάς που παραπέμπει στην κορυφογραμμή των ελαιώνων και μια “βάση” από κόκκινα ορθόκενα τούβλα που προσομοιάζουν στο χαρακτηριστικό χρώμα του εδάφους της περιοχής. Κύρια συνθετική δομή υπήρξε η οργάνωση της κάτοψης του κτηρίου βάσει τριών διακριτών ζωνών που θα στεγάζουν αντίστοιχες λειτουργίες, τη μονάδα βρώσιμης ελιάς στη βόρεια πλευρά, τη μονάδα ελαιολάδου στη νότια και μια ζώνη με χώρους αποθήκευσης και συσκευασίας των προϊόντων καθώς και χώρους για κοινό και γραφεία στο κέντρο».
Αλλα βιομηχανικά κτήρια τα οποία έχουν σχεδιαστεί από το εν λόγω αρχιτεκτονικό γραφείο είναι, μεταξύ άλλων, οινοποιείο στη Νεμέα και φαρμακοβιομηχανία στο Κορωπί. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Θωμόπουλο είναι ιδιαίτερα ευχάριστο το γεγονός πως πλέον σχεδιάζονται βιομηχανικά κτήρια πέρα από τα συνήθη, όπως γραφεία, κατοικίες. Και αυτό γιατί τα βιομηχανικά κτήρια έχουν ιδιαιτερότητες, αφού αφορούν σε διαφορετική χρήση και άλλο τόπο το καθένα. Ετσι, ο τρόπος σχεδιασμού αλλάζει ανάλογα με τις ανάγκες που καλείται να εξυπηρετήσει το κάθε κτήριο.
«Το καθένα είναι μοναδικό κτήριο, δεν είναι ένα ακόμα, καθώς μεταβάλλεται η ανάγκη και ο τόπος» επισημαίνει ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Θωμόπουλος.