ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΟΥ
«Από μικρό παιδί θυμάμαι ο παππούς μου και ο πατέρας μου με μύησαν στα μυστικά της ελαιοκαλλιέργειας, κάνοντάς με να αγαπήσω αυτό το προϊόν. Το όνειρό μου ήταν να ασχοληθώ με το ελαιόλαδο. Είμαι πολύ περήφανος που το χωράφι μου είναι το Αειφόρο Λιοστάσι», λέει ο κ. Κώστας Τσιγκούνης, ελαιοπαραγωγός, μέλος της ομάδας ελαιοπαραγωγών «Μολών Λαβέ».
Ο λόγος για έναν πρότυπο ελαιώνα 40 στρεμμάτων στα Λιρά Λακωνίας, πρωτοβουλία της BASF, ηγέτιδος στον τομέα φυτοπροστασίας και μέλους του Ευρωπαϊκού Δικτύου Συνεργασιών για την Αειφορία, Farm Network. Η προσπάθεια υλοποιείται σε συνεργασία με τέσσερις επιλεγμένους εταίρους: τη «Μολών Λαβέ», πρότυπη πιστοποιημένη ομάδα ελαιοπαραγωγών με έδρα τη Λακωνία, τη Haifa, πρωτοπόρο σε θέματα θρέψης, τη NETAFIM, ειδικό στα ολοκληρωμένα συστήματα άρδευσης καθώς και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. «Βλέποντας ελαιώνες δίπλα στη θάλασσα στη διάρκεια περιοδείας μας στη Λακωνία προέκυψε η ιδέα για το Αειφόρο Λιοστάσι», λέει ο κ. Βασίλης Γούναρης, διευθύνων σύμβουλος της BASF Ελλάς ΑΒΕΕ, προσθέτοντας: «Επιδιώκουμε να ενισχύσουμε την προστασία της καλλιέργειας, του εδάφους, του νερού και της βιοποικιλότητας, εφαρμόζοντας καινοτόμες πρακτικές και βελτιωμένα συστήματα άρδευσης, λίπανσης και φυτοπροστασίας. Πρόκειται για ένα βιώσιμο μοντέλο αειφόρου καλλιέργειας, το οποίο φιλοδοξούμε να μεταλαμπαδεύσουμε στην υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και στη Μεσόγειο. Στόχος μας, να πιστοποιηθεί από ανεξάρτητο, αξιόπιστο φορέα ως παραχθέν με βιώσιμο τρόπο με βάση τους κανόνες της αειφορίας, γεγονός που θα προσδώσει υπεραξία στην ετικέτα του προϊόντος».
Γεωπόνος και ελαιοπαραγωγός, ο κ. Γιάννης Μανίκης, γενικός διευθυντής και διευθύνων σύμβουλος της «Μολών Λαβέ» Α.Ε., δίνει το στίγμα της προσπάθειάς τους: «Για την αξιολόγηση και την ένταξή μας στο project, συγκριτικό πλεονέκτημα ήταν ότι είμαστε όλοι, 523 μέλη, πιστοποιημένοι σε ένα σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης. Υπηρετούμε την αειφορία, δίνοντας τη μέγιστη προσοχή σε ό,τι έχει σχέση με το περιβάλλον και τη ζωή μας – δεν πριονίζουμε το κλαδί που καθόμαστε. Ας μην αυταπατώμαστε, όμως. Δεν δαιμονοποιούμε τη χημεία, καθώς είναι απαραίτητη στην αποτελεσματική διαχείριση αγρού, αλλά πάντα προσανατολισμένη στην ασφάλεια του τελικού προϊόντος. Μέχρι στιγμής, τα αποτελέσματα από το χωράφι-πιλότο είναι εντυπωσιακά: έχουμε υψηλές παραγωγές με απολύτως ασφαλές προϊόν. Με γνώμονα τη συνεργασία και τη συνέργεια, προσβλέπουμε σε επέκταση της εφαρμογής και σε άλλους παραγωγούς».
Σε ό,τι αφορά το κομμάτι της θρέψης, το οποίο έχει αναλάβει η εταιρεία Haifa ΝΑ Ευρώπης, η κ. Κατερίνα Παρθενίου, υπεύθυνη πωλήσεων και παραγωγής κοκκωδών λιπασμάτων, αναφέρει: «Στόχος μας είναι να πετύχουμε μια σωστή και ισορροπημένη θρέψη στο Αειφόρο Λιοστάσι, μειώνοντας τις ποσότητες λίπανσης ανά δέντρο και αυξάνοντας στο μέγιστο την αποτελεσματικότητα χρήσης των θρεπτικών στοιχείων. Πρωταρχικής σημασίας, η βιωσιμότητα του προγράμματος και η πρόταση σε μετέπειτα καλλιεργητές να ακολουθήσουν την οικονομική και ποιοτική αυτή λύση θρέψης».
«Επιλέξαμε τη στάγδην άρδευση, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ομοιόμορφο πότισμα, εξαιρετικό αερισμό εδάφους και αποτελεσματικότερη πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων μέσω της υδρολίπανσης. Με την προϋπόθεση ότι το σύστημα χρησιμοποιείται σωστά, η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει ότι η οικονομία στο νερό και στην κατανάλωση ενέργειας που επιτυγχάνεται, ανέρχεται περίπου στο 20-25%», επισημαίνει η κ. Μαρία Αποστόλου, διευθύνουσα σύμβουλος της NETAFIM Hellas. Ως προϊστάμενος πειραματισμού της BASF αλλά και υπεύθυνος του έργου, ο γεωπόνος Τάσος Κλειτσινάρης εξηγεί πως «η καινοτομία έγκειται στην προσέγγιση: αν και δεν πρόκειται για βιολογικό αγρό, οι παρεμβάσεις που κάνουμε στο κομμάτι της φυτοπροστασίας γίνονται με ό,τι πιο εξελιγμένο υπάρχει, αποδεκτό παγκόσμια. Τα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται έχουν περάσει από ελέγχους της Ε.Ε. Ηδη, ο παραγωγός έχει δει ότι τα φαινολικά χαρακτηριστικά του λαδιού του είναι καλύτερα. Κι όσο περνάει ο χρόνος, το έργο θα ωριμάζει».
Αυστηρός παρατηρητής
Στο project, εκτός από τον κ. Δημήτρη Κοντοδήμα, γεωπόνο-εντομολόγο, που μετρά την ωφέλιμη εντομοπανίδα, αυστηρός παρατηρητής είναι η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. «Γίνεται καταμέτρηση των βιοδεικτών, κυρίως της ορνιθοπανίδας, ώστε να συναχθούν συμπεράσματα για το κατά πόσον οι πρακτικές που εφαρμόζονται έχουν αντίκτυπο στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας», λέει ο διευθυντής της, κ. Γιώργος Σγουρός. «Δύσκολα μπορεί κανείς να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα όταν η περίοδος εφαρμογής είναι μικρότερη της πενταετίας, μάλλον ενδείξεις προκύπτουν. Ως Ορνιθολογική, δεν ταυτιζόμαστε με τις ενέργειες καμίας ιδιωτικής εταιρείας αλλά πηγαίνουμε project by project. Εμπλεκόμαστε, εφόσον κρίνουμε ότι υπάρχει επιστημονικό ενδιαφέρον στις συγκεκριμένες συνεργασίες. Ούτε χαλκεύουμε στοιχεία ούτε δίνουμε συγχωροχάρτια», καταλήγει.